Hvað breyt­ist við að verða fjár­ráða?

Þegar þú verður fjárráða berð þú ábyrgð á peningunum þínum og viðskiptasögu. Við þessi tímamót er gott að staldra við, kynna sér mikilvæg atriði um fjármálin sín og fá sem besta yfirsýn yfir hlutina.
Ungt fólk
5. apríl 2024 - Landsbankinn

Leiðir til að einfalda fjármálin

Nú þegar fjármálin eru orðin á þína ábyrgð borgar sig að hafa góða yfirsýn. Við mælum með því að þú fylgist alltaf vel með stöðunni svo ekkert komi á óvart. Landsbankaappið er alltaf aðgengilegt og þar getur þú fylgst með stöðunni í símanum og sinnt öllum helstu bankaviðskiptum, hvar og hvenær sem er. Ef þú ert ekki með rafræn skilríki hvetjum við þig til að panta tíma hjá okkur við fyrsta tækifæri til að setja þau upp.

Til að byrja með er líklegt að þú viljir a.m.k. eiga reikning til að fá launin þín inn á, kort til að borga með og svo mögulega sérstakan sparnaðarreikning ef þú ætlar að safna fyrir einhverju. Þú getur stofnað reikninga og sótt um kort á örfáum mínútum í Landsbankaappinu.

Hvar geymir þú peningana þína?

Það er góð regla að láta sparnaðinn liggja inni á reikningum sem bera hærri vexti. Það er auðvelt að stofna reikninga í appinu og netbankanum. Þar finnur þú einnig úrval sparireikninga og getur valið á milli mismunandi leiða til að einfalda þér sparnaðinn og setja þér sparnaðarmarkmið.

Það er mikilvægt að gera sér grein fyrir hvar spariféð er ávaxtað sem best, hvort sem það er á innlánsreikningum, í sjóðum eða öðrum verðbréfum. Svo þarf ekki að geyma allt á sama stað og almennt talið betra að setja ekki öll eggin í sömu körfu! Þannig má skoða að setja einhvern hluta af sparnaðinum í hverjum mánuði í sjóði með því t.d. að stofna áskrift í appinu eða netbankanum.

Stúlkur með síma

Hvaða kort hentar þér? 

Við bjóðum upp á gott úrval korta með mismunandi eiginleika.

Debetkort eru tengd við greiðslureikninginn þinn og dregst upphæð sem greidd er beint af reikningnum þegar kortið er notað. Debetkort bera yfirleitt lægra árgjald en það þarf að greiða færslugjöld.

Á kreditkortum safnast notkunin upp sem skuld og svo er skuldin greidd um næstu mánaðamót. Kreditkort bera hærra árgjald samanborið við debetkortin en á hinn bóginn eru ekki innheimt nein færslugjöld. Þá fylgja kreditkortum yfirleitt ferðatryggingar og einhverskonar fríðindasöfnun, eins og Aukakrónur.

Fyrirframgreitt kort sameinar kosti debet- og kreditkorta. Þú leggur inn á kortið þá upphæð sem þú vilt eiga til ráðstöfunar. Engin færslugjöld eru á þessum kortum en þú greiðir í staðinn eitt árgjald. Kortið er með ferðatryggingum og þú getur líka safnað Aukakrónum ef þú notar fyrirframgreitt kreditkort.

Athugaðu að fólki á aldrinum 18-24 ára bjóðast sérstök kjör á kortum hjá bankanum.

Þú getur skráð öll kort frá bankanum, debet- og kreditkort, fyrirframgreidd kort, Aukakrónu- og gjafakort, í farsímaveskið og borgað með símanum eða úrinu. Það er einfalt að skrá kortin beint í Apple Pay eða Google Pay í gegnum Landsbankaappið eða í farsímaveskinu. Kynntu þér málið.

Vilt þú fá launahækkun?

Allir sem eru í vinnu og fá greidd laun greiða hluta af laununum sínum í lögbundinn lífeyrissparnað. Þú hefur líka val um að greiða aukalega í viðbótarlífeyrissparnað. Ef þú leggur 2-4% af launum í viðbótarlífeyrissparnað bætir vinnuveitandi við 2% af launum til viðbótar. Þessi viðbótargreiðsla jafngildir launahækkun sem þú fengir annars ekki. Viðbótarlífeyrissparnaðinn getur þú svo t.d. notað í útborgun þegar þú ert að kaupa þína fyrstu fasteign - skattfrjálst!

Hvenær ætlar þú að kaupa fyrstu íbúðina þína?

Það tekur flesta langan tíma að spara fyrir útborgun í íbúð og því er sniðugt að byrja að huga að því ekki seinna en við 18 ára aldur. Það getur skipt sköpum að byrja að spara og því fyrr því betra. Það má reikna með því að þegar við kaupum okkar fyrstu fasteign þurfum við að eiga sparnað sem nemur 15% af kaupverði fasteignar sem getur verið töluverð fjárhæð.

Sem dæmi, ef þú kaupir þér íbúð sem kostar 45.000.000 þá þarft þú að eiga 6.750.000 kr. Ef þú ert með viðbótarlífeyrissparnað getur þú notað hann upp í útborgunina á íbúðinni - skattfrjálst. Þegar við svo kaupum okkar fyrstu fasteign þurfum við flest að hugað að greiðslumati og lántöku. Þá er nauðsynlegt að kynna sér mismunandi eiginleika lána og greiðslubyrði þeirra.

Hvað þýðir að fá lánaða peninga?

Það er alltaf betra að spara fyrir hlutunum ef þú hefur möguleika á því. Það kostar peninga að fá lánaða peninga. Þegar þú tekur lán  þarftu að borga peninginn til baka með vöxtum. Það er því mikilvægt að hugsa sig allavega tvisvar um áður en að þú tekur lán.

Öll getum við lent í því að eiga erfitt með að greiða af lánunum okkar. Með því að hafa góða yfirsýn yfir fjármálin minnka líkurnar á að við lendum í aðstæðum þar sem við ráðum ekki við að borga af lánunum okkar og lendum í vanskilum.

Vanskil geta verið kostnaðarsöm og svo hafa þau áhrif á lánshæfi okkar og viðskiptasögu sem eru lykilforsendur þess að geta fengið lán þegar við þurfum á því að halda, til dæmis þegar við kaupum okkur íbúð. Passaðu því upp á lánshæfið og viðskiptasöguna þína! Skilvísi í fjármálum, að borga reikninga á réttum tíma og eyða ekki um efni fram margborgar sig. Vanskil eru dýr en þeim má líkja við rúllandi snjóbolta sem bara stækkar og stækkar.

Ungt fólk

Gerum líka ráð fyrir skemmtilegu hlutunum

Þegar maður skipuleggur fjármálin er mikilvægt að muna eftir því að maður vill líka gera skemmtilega hluti. Litlu hlutirnir kosta samt líka peninga. Ef þú fylgist með því sem þú eyðir í bíóferðir, sælgæti eða bensín þá sérðu fljótt hvort þessi útgjöld komi í veg fyrir fyrir að stærri hlutir gangi upp. Það er góð regla að fylgjast reglulega með útgjöldum sínum og byrja að spara fyrir því sem þú vilt eiga fyrir í framtíðinni.

Stundum er ágætt að spyrja

Þú getur alltaf pantað tíma hjá ráðgjöfum okkar, hvort sem það er í næsta útibúi eða með því að fá símtal frá okkur. Þá getum við farið yfir þín fjármálin saman eða svarað spurningum. Þjónustuverið er líka opið alla virka daga og aðstoðar við alla helstu bankaþjónustu í síma 410 4000 og í gegnum netspjallið á landsbankinn.is.

Greinin var fyrst birt 28. desember 2020 en var síðast uppfærð 5. apríl 2024.

Þú gætir einnig haft áhuga á
Íbúðahús
14. okt. 2024
Hvernig virka verðtryggð lán?
Verðtryggð lán eru bundin við vísitölu neysluverðs sem er notuð til að mæla verðbólgu. Það þýðir að höfuðstóll lánsins hækkar í takt við verðbólguna hverju sinni. Ef verðbólga er mikil getur hækkunin verið umtalsverð og haft þau áhrif að greiðslubyrði verðtryggðra lána hækkar þegar líður á lánstímann.
27. sept. 2024
Hvers vegna eignadreifingarsjóðir?
Þegar þú fjárfestir í eignadreifingarsjóði fjárfestir þú í vel dreifðu eignasafni. Markmið eignadreifingarsjóða er að ná ávöxtun og dreifa áhættu með virkri stýringu á fjárfestingum í íslenskum og erlendum fjármálagerningum.
Seðlabanki Íslands
4. sept. 2024
Hagstjórn á verðbólgutímum
Verðbólgan hjaðnar hægar en vonir stóðu til og þrátt fyrir hátt vaxtastig er markmið Seðlabankans um 2,5% verðbólgu ekki í sjónmáli. Hvers vegna gengur ekki betur að ná tökum á verðbólgunni og hvað er til ráða?
Ungt fólk
29. ágúst 2024
Fyrstu kaup og viðbótarlífeyrissparnaður
Viðbótarlífeyrissparnaður er frábær leið til að safna fyrir sinni fyrstu íbúð. Hægt er að nýta hann skattfrjálst til útborgunar við kaup á fyrstu íbúð eða til að greiða niður húsnæðislán í allt að 10 ár.
13. ágúst 2024
„Hafa bankarnir í alvöru leyfi til að gera þetta?“
Hvað eru áreiðanleikakannanir í raun og veru? Hvers vegna eru bankar að spyrja allra þessara spurninga og hvað er gert við svörin? Og þarf ég virkilega að svara þessu?
Maður með síma úti í náttúrunni
17. júlí 2024
Ellí svarar yfir 1.000 spurningum á dag – hér eru þær algengustu
Í vetur tókum við í notkun nýtt spjallmenni á netspjallinu á landsbankinn.is. Reynslan hefur verið góð og í meirihluta tilfella leysir Ellí úr erindum viðskiptavina. Hjá henni fá viðskiptavinir skjót svör á öllum tímum dags og um helgar og hún eykur þannig aðgengi að bankaþjónustu. En hverjar eru algengustu spurningarnar og svörin við þeim?
Hjón úti í náttúru
18. júní 2024
Lífeyrisgreiðslur TR á mannamáli
Sjálfsagt höfum við mjög ólíkar hugmyndir um hvernig við viljum eyða efri árunum. Öll eigum við samt sameiginlegt að þurfa að huga vel og tímanlega að því hvernig við fjármögnum þessi ár.
Rafbíll í hleðslu
20. maí 2024
Ertu að hugsa um að kaupa rafbíl?
Kaupverð og rekstrarkostnaður vega þungt í ákvarðanatöku um bílakaup en umhverfis- og samfélagsábyrgð skipta okkur flest æ meira máli. Til viðbótar við gerð, lit og stærð þarf að velja á milli orkugjafa, en rafbílar eru að hasla sér völl í öllum stærðarflokkum fólksbíla. Þannig eru nú til fjölmargar rafbílategundir í öllum flokkum sem mætt get fjölbreyttum þörfum neytenda. Allir ættu því að geta fundið eitthvað við sitt hæfi.
Íbúðir
8. maí 2024
Getur borgað sig að festa vexti þegar þeir eru svona háir?
Þau sem festu vexti á óverðtryggðum íbúðalánum þegar vextir voru sem lægstir, sjá nú fram á að greiðslubyrðin af lánunum muni hækka verulega þegar vextirnir losna. Margar leiðir eru færar til að lækka greiðslubyrði af íbúðalánum og ein þeirra er að festa vextina. En getur það borgað sig þegar vextir eru svona háir og fara vonandi lækkandi?
Lyftari í vöruhúsi
8. maí 2024
Verðbólgan á allra vörum - nokkur lykilatriði til að hafa á hreinu
Verðbólga, stýrivextir, verðbólguvæntingar og gengi. Hvað þýða þessi hugtök og af hverju skipta þau máli?
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur