Verulega hægir á hagvexti og verðbólguhorfur versna
Hagfræðideild Landsbankans gerir ráð fyrir að verulega muni hægja á hagvexti á næstu árum eftir kröftugan vöxt undanfarin ár. Samkvæmt nýrri þjóðhags- og verðbólguspá Hagfræðideildar verður hagvöxtur 3,9% á þessu ári, 2,4% á næsta ári, og rúmlega 2% árin 2020 og 2021. Verðbólguhorfur eru talsvert lakari en síðustu ár og er gert ráð fyrir að verðbólgan verði komin í um 3,5% í lok þessa árs en verði að meðaltali um 3,3% á tímabilinu 2019-2021.
Komið að vatnaskilum í hagsveiflunni
Efnahagsaðstæður hér á landi hafa að miklu leyti verið mjög hagfelldar síðustu ár. Verðbólga var nær viðvarandi undir 2,5% verðbólgumarkmiði Seðlabankans frá febrúar 2014 allt fram á mitt þetta ár og samfelldur hagvöxtur hefur mælst frá árinu 2011. Kaupmáttur launa hefur aldrei verið hærri, atvinnuleysi er lágt og skuldir heimila og fyrirtækja lágar í sögulegu samhengi. Staða ríkissjóðs er sterk og hrein erlend skuldastaða þjóðarbúsins hefur aldrei verið hagstæðari.Nú virðist komið að ákveðnum vatnaskilum í hagsveiflunni. Eftir langt tímabil þar sem farið hafa saman kröftugur hagvöxtur og lág og stöðug verðbólga, er útlit fyrir að hægja muni verulega á hagvexti á sama tíma og verðbólga eykst. Efnahagshorfurnar eru engu að síður jákvæðar því gert er ráð fyrir hóflegum en viðvarandi hagvexti á spátímanum.
Meðal helstu atriða í spánni eru:
- Hagvöxtur verður 3,9% á þessu ári, 2,4% á næsta ári, og rúmlega 2% árin 2020 og 2021.
- Verðbólga verður um 3,5% í lok þessa árs, fer mest í um 3,7% á næsta ári en verður að meðaltali um 3,3% á tímabilinu 2019-2021.
- Heldur er líklegra að gengi krónunnar veikist á spátímanum en að það styrkist. Engar forsendur eru þó til að álykta að sú breyting verði veruleg miðað við núverandi gildi krónunnar. Í spánni er gert ráð fyrir að gengi krónu gagnvart evru verði nálægt 140 í lok spátímans. Meðalgengi krónu gagnvart evru það sem af er árinu er nú um 125.
- Veiking á gengi krónunnar síðustu vikur mun því að öllum líkindum koma fram í aukinni verðbólgu á næstu mánuðum. Ef spá Hagfræðideildar um lítilsháttar gengisveikingu næstu ár gengur eftir mun það einnig vega þungt í verðbólguþróuninni á spátímabilinu.
- Hagfræðideild telur líklegt að peningastefnunefnd Seðlabankans ákveði að hækka vexti um 0,25 prósentustig seinna á þessu ári og að meginvextir bankans verði þar með 4,5%. Búast megi við frekari hækkun vaxta á næsta ári og að þeir verði þá 5,0%.
- Útlit er fyrir að vöxtur einkaneyslu á árinu 2018 í heild verði um 4,3%. Einkaneysla eykst um 3,2% á næsta ári, um 3,0% árið 2020 og 3,5% árið 2021.
- Hagfræðideild spáir því að fasteignaverð hækki um 4,3% á árinu 2018, um 4% á árinu 2019, um 6% árið 2020 og um 8% árið 2021.
- Gert er ráð fyrir að ferðamönnum fjölgi um 6% á þessu ári en að fjölgunin verði 2% á árunum 2019-2021. Þetta er talsvert minni fjölgun en sem nemur sögulegum meðalvexti á fjölda ferðamanna hingað til lands en hann er tæplega 10%.
Ítarleg umfjöllun um efnahagsmál
Í hagspá Landsbankans er ítarlega fjallað um þróun og horfur í efnahagsmálum. Þjóðhags- og verðbólguspá deildarinnar til fjögurra ára er kynnt, ásamt samanburði við síðustu spá og helstu spár opinberra aðila. Hagspá Landsbankans er aðeins gefin út á rafrænu formi og er aðgengileg á vef bankans.
- kafli: Inngangur og samantekt
- kafli: Hægari vöxtur einkaneyslu framundan
- kafli: Rólegra á fasteignamarkaði
- kafli: Enn spenna á vinnumarkaði - þó merki um meira jafnvægi
- kafli: Mjög hægur vöxtur fjármunamyndunar á næstu árum
- kafli: Innlend hagvaxtarþróun orðin verulega háð útflutningsvexti
- kafli: Erfitt að halda aftur af samneyslunni
- kafli: Verðbólguhorfur versna allnokkuð
![Menningarnótt 2023](https://images.prismic.io/landsbankinn/4bf21ee8-baa5-41e4-9ce2-d6163a24466b_LANDSBANKI_menningarnott_13.jpg?fit=max&w=3840&&q=50)
![Austurbakki](https://images.prismic.io/landsbankinn/ced8837c-715d-4bd8-921f-a043ee61f45e_Austurbakki.png?fit=max&w=3840&&q=50)
![Björn A. Ólafsson](https://images.prismic.io/landsbankinn/ZobJ9h5LeNNTwzOO_LB2024_BK210509.jpg?fit=max&w=3840&&q=50)
![Landsbankinn.pl](https://images.prismic.io/landsbankinn/ZoU3LR5LeNNTwwKc_tolva-pl-2024.jpg?fit=max&w=3840&&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/43e0b07e-8747-4f5c-8ebe-3169c50e1e25_LB_Hrifunes_0672_01.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,0,1708,1281&q=50)
![Arinbjörn Ólafsson og Theódór Ragnar Gíslason](https://images.prismic.io/landsbankinn/ZnRdHZm069VX17b8_landsbankinn_defend_iceland.jpg?fit=max&w=3840&rect=219,0,3201,2401&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/34b0b00d-b34e-45f0-9b83-f017144502e2_1920px_Nikki_V4A7550.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,479,1281,961&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/34b0b00d-b34e-45f0-9b83-f017144502e2_1920px_Nikki_V4A7550.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,479,1281,961&q=50)
![Grænland](https://images.prismic.io/landsbankinn/ZlCHdCol0Zci9bJI_Gr%C3%A6nland.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,5,1600,1200&q=50)
![Netöryggi](https://images.prismic.io/landsbankinn/f42fdc35-e151-459a-801d-e531af81adc9_LB_Netoryggi_Folsk_skilabod_1920x1080_6.jpg?fit=max&w=3840&rect=240,0,1440,1080&q=50)