Sé hlutfallið undir 15 er talið hagstæðara að kaupa. Sé hlutfallið 16-20 er betra að kaupa, ef áætlaður eignarhaldstími er langur, og sé hlutfallið hærra en 20 er talið hagstæðara að leigja. Í raun sýnir hlutfallið hversu margar ársleigur þarf til þess að kaupa eignina.
Í lok árs 2016 var meðalleiguverð þriggja herbergja íbúðar í Reykjavík nálægt 2.200 kr. á m2, eða um 220 þús. kr. fyrir 100 m2 íbúð, semkvæmt upplýsingum Þjóðskrár. Söluverð samskonar íbúðar var um 380 þúsund kr. á m2. Ársleigan var því 26.400 kr. á m2 og var kaupverðið því rúmlega 14 sinnum hærra en ársleigan. Miðað við þumalputtaregluna var hagstæðara að kaupa en leigja á þeim tíma.
Nú í apríl 2020 var leiguverð á 3ja herbergja íbúð á miðsvæði í Reykjavík komið upp í um 3.200 kr. á m2, eða um 320 þúsund kr. fyrir 100 m2 íbúð. Söluverð samsvarandi íbúðar var um 500 þús. kr. á m2. Þetta gefur ársleigu upp á 38.400 sem þýðir að kaupverðið er nú 13 sinnum hærra en ársleigan. Miðað við þetta er enn hagstæðra að kaupa í stað þess að leigja í dag en var í árslok 2016.
Eins og meðfylgjandi mynd um höfuðborgarsvæðið sýnir hefur þessi staða breyst nokkuð á síðustu árum. Hlutfallið milli ársleigu og kaupverðs þarf að breytast mikið til þess að það verði beinlínis hagstætt að leigja. Til þess að hlutfallið fari upp í 20 þyrfti kaupverð að standa í stað og leiguverð að lækka um u.þ.b. 30%.
Sé þetta hlutfall skoðað með einföldum hætti yfir lengri tíma í Reykjavík sést að síðustu ár hefur verið mun óhagstæðara að leigja en löngum áður. Þar sem kaupverð íbúða hefur hækkað meira en leiguverð vísar þróunin í þá átt að hagstæðara verði að leigja. Það er athyglisvert að eina tímabilið á undanförnum 20 árum þegar það var hlutfallslega hagstæðara að leigja en kaupa var á árunum 2005-2008. Á þeim tíma hugsuðu flestir þó meira um að kaupa en leigja.
Mynd 1
Í einföldu dæmi eins og þessu er ekki tekið tillit til kostnaðarliða. Við kaup bætast t.d. fasteignagjöld, tryggingar og fjármagnskostnaður ofan á kaupverðið, svo eitthvað sé nefnt. Við leigu gæti t.d. greiðsla í sameiginlegan hússjóð bæst við leigukostnað. Samanburðurinn vísar engu að síður markvisst í þá átt að það sé tiltölulega óhagstætt að leigja íbúðarhúsnæði í Reykjavík ef miðað er við kaupverð.
Mynd 2
Í samanburði við aðrar norrænar borgir er sérstaða Reykjavíkur mikil. Þetta hlutfall er miklu lægra hér sem sýnir að leiga er hlutfallslega há miðað við verð - annaðhvort er leigan hér hlutfallslega hærri eða söluverðið hlutfallslega lægra en gerist og gengur annars staðar. Stokkhólmur er hæstur þessara borga og hlutfall Stokkhólms er nokkuð hátt í alþjóðlegu tilliti.
Mynd 3
Sé litið á allan heiminn sést að mjög mikill munur er á aðstæðum hvað þetta varðar. Lægstu hlutföllin er að finna í borgum inni í landi í Bandaríkjunum, þar sem lægstu gildin eru á bilinu 3-4. Þar borgar sig örugglega að kaupa og ekki að leigja. Hæstu gildin eru í borgum í Asíu og þar er Taipei hæst með hlutfall upp á 81 sem sýnir að kaupverð er verulega hátt miðað við leiguverð og því borgar sig að leigja þar.
Nýrri grein um þetta efni er hægt að lesa hér (23. febrúar 2021)
![Hjón úti í náttúru](https://images.prismic.io/landsbankinn/16ec5d26-33dc-4005-b86d-49dcf47c97ed__33A7524_large2400x1913.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,112,2400,1800&q=50)
![Fjölskylda við rafmagnsbíl](https://images.prismic.io/landsbankinn/17d119f9-6d0b-47ba-872b-b1dcee700271_1920+Landsbankinn_20982.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,0,1736,1302&q=50)
![Íbúðir](https://images.prismic.io/landsbankinn/9be01b69-f4fe-4b1a-a30c-40e47c1ff8c7_Fjolbylishus-naermynd-1920.jpg?fit=max&w=3840&rect=107,0,1707,1280&q=50)
![Lyftari í vöruhúsi](https://images.prismic.io/landsbankinn/5425ce88-e83d-4d44-9c1f-5fb6b1fad732_Hagfraedideild-vorubretti.jpg?fit=max&w=3840&rect=1494,511,2073,1555&q=50)
![Ungt fólk](https://images.prismic.io/landsbankinn/39075352-2452-418a-b14a-df19eb0fe15b_LB_Ungtfolk_5U3A5095.jpg?fit=max&w=3840&rect=107,0,1707,1280&q=50)
![Stúlkur á hlaupahjólum](https://images.prismic.io/landsbankinn/f8b3473f-a833-4503-9767-f80d30cbf595__A8A9648-Edit.jpg?fit=max&w=3840&rect=173,0,1708,1281&q=50)
![Hjón úti í náttúru](https://images.prismic.io/landsbankinn/1afd8a6f-56e9-4ed2-a904-7cdd162a3130__33A6770_large2400x1601+%281%29.jpg?fit=max&w=3840&rect=134,0,2135,1601&q=50)
![Verðbréfasíða í netbanka](https://images.prismic.io/landsbankinn/44d395d9-dc8d-4be5-bf09-3f0e8483e9fe_Netbanki-Verdbref-Sjodir-1920x1080.jpg?fit=max&w=3840&rect=129,0,1440,1080&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/04872ada-fdb3-435b-b67f-f6c3af4a8672_LB_Oli_Tanja_2380_01_fraedsla.png?fit=max&w=3840&rect=0,0,2160,1620&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/7a7164a5-759c-11e9-9109-005056be2922.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,34,1500,1125&q=50)