Ferðamenn í júlí fleiri en í fyrra
Um 277 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í júlí, 0,5% fleiri en í júlí í fyrra. Júlí kemur því töluvert betur út en júní, en þá fækkaði ferðamönnum um 9% milli ára. Þróun síðustu þriggja mánaða fyrir júlí var sú að ferðamönnum var að fækka frá sama tíma í fyrra. Eins og vanalega á þessum tíma voru Bandaríkjamenn fjölmennasti ferðamannahópurinn, en þeim fækkar þó um 12,8% á milli ára. Á móti fjölgar ferðamönnum frá Asíu, og þá sérstaklega frá Kína.
Ferðamenn gistu lengur í júní - en síður á hótelum
Tölur um gistinætur fyrir júní sýna að skráðum gistinóttum fækkaði lítilega milli ára eða um 1,4%, á sama tíma og ferðamönnum fækkaði um 9%. Ferðamenn gistu því lengur í ferðalögum sínum til landsins í júní síðastliðnum en í fyrra. Gistinætur á hvern ferðamann í júní í ár voru samkvæmt því að meðaltali fjórar, en voru 3,7 í fyrra. Ef gistinætur eru skoðaðar eftir tegundum gististaða sést áberandi fækkun á gistinóttum á hótelum. Gistinætur á hótelum voru um 9% færri í júní en fyrir ári, en á móti voru gistinætur á öðrum tegundum skráðra gististaða 11% fleiri en í fyrra. Gistinætur eru alla jafna nokkuð dýrari á hótelum en gistinætur á öðrum tegundum gististaða og skila því meiri verðmætum.
Kortavelta dróst einnig saman í júní, eða um 14% á föstu gengi. Þó verður að taka kortaveltutölum með ákveðnum fyrirvara þar sem innlend fyrirtæki hafa í auknum mæli nýtt sér erlenda færsluhirðingu sem sést ekki í kortaveltutölum Seðlabankans. Óljóst er hversu mikil skekkja er í tölunum en burtséð frá því sýna þær minni samdrátt milli ára í kortaveltu á mann nú í júní en í maí. Kortavelta á mann nú í júní var einnig meiri en á sama tíma árin 2018 og 2019, öfugt við maímánuð þar sem kortavelta á hvern ferðamann var töluvert minni en árin á undan.
Gistinóttum fjölgar mest í Noregi
Í fyrra voru gistinætur erlendra ferðamanna á Íslandi fleiri en árið 2019, síðasta árið fyrir Covid-faraldurinn. Það sama á við í Noregi og í Danmörku. Í Svíþjóð og í Finnlandi hafði fjöldi gistinótta ekki náð sömu hæðum og fyrir faraldur.
Ísland sker sig hins vegar úr frá hinum norðurlöndunum í þróun á fjölda gistinótta útlendinga fyrstu fimm mánuði þessa árs. Hér hefur gistinóttum fækkað milli ára en á öllum hinum norðurlöndunum hefur þeim fjölgað. Fjölgunin er langmest í Noregi, um rúmlega 18% frá sama tímabili í fyrra. Noregur hefur sótt í sig veðrið sem vinsæll ferðamannastaður og hugsanlegt að ferðamenn hafi í einhverjum mæli valið Noreg frekar en Ísland eða Finnland sem áfangastað. Ferðaþjónusta í Finnlandi hefur enn ekki náð sér á strik eftir faraldurinn og gistinætur erlendra ferðamanna þar eru enn nokkuð færri en fyrir faraldur.
Þótt gistinætur erlendra ferðamanna hér á landi séu færri en í fyrra er staðan í greininni ekki svo slæm. Hafa ber í huga að síðasta ár var metár á flesta mælikvarða. Líklega eru það nokkrir samverkandi þættir sem skýra samdrátt í ferðaþjónustu frá fyrra ári. Má þar nefna áhrif eldhræringanna sem eru líklega að koma sterkast fram núna, auk þess sem hátt raungengi gerir ferðir til Íslands dýrari en ella.
Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.
Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.