Viku­byrj­un 2. janú­ar 2023

Óhætt er að segja að ein stærsta frétt síðustu tveggja ára í efnahagsmálum sé aukin verðbólga og vaxtahækkanir hjá helstu seðlabönkum heims til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. Þó vandamálið sé svipað að stærðargráðu víðsvegar í heiminum geta ástæðurnar fyrir mikilli verðbólgu verið af ýmsum toga.
Seðlabanki Íslands
2. janúar 2023 - Greiningardeild

Vikan framundan

Á fimmtudag birtir Hagstofan bráðabirgðatölur vöruviðskipta í desember og uppfærðar tölur fyrir nóvember.

Á föstudag birtir Seðlabankinn útreikning á raungengi fyrir desember og talnaefni um veltu á millibankamarkaði með gjaldeyri og krónur í desember.

Mynd vikunnar

Óhætt er að segja að ein stærsta frétt síðustu tveggja ára í efnahagsmálum sé aukin verðbólga og vaxtahækkanir hjá helstu seðlabönkum heimsins til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. Þó vandamálið sé svipað að stærðargráðu víðsvegar í heiminum geta ástæðurnar fyrir hárri verðbólgu verið af ýmsum toga. Þannig skýrist meirihluti verðbólgunnar á evrusvæðinu af hækkunum á matvælum og orku vegna framboðsvanda. Mun stærri hluti verðbólgunnar í Bandaríkjunum stafar af aukinni eftirspurn í kerfinu. Ísland sker sig síðan frá að því leyti að stóran hluta verðbólgunnar má skýra með hækkunum á fasteignamarkaði. Það sem er þó alls staðar sameiginlegt er að erfitt verður að ná verðbólgu niður aftur ef verðbólguvæntingar hækka og fólk missir trú á getu seðlabankanna til þess að hafa hemil á henni.

Það helsta frá síðustu tveimur vikum

Ársverðbólgan hækkaði út 9,3% í 9,6% í desember. Við áttum von á svipaðri hækkun og breytir þessi mæling því ekki spá okkar um framvinduna. Við eigum ennþá von á að verðbólga muni hjaðna næstu mánuði. Skammtímaspá okkar gerir ráð fyrir að verðbólgan lækki í 9,1% í janúar, 8,6% í febrúar og 7,9% í mars.

Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,3% milli mánaða í nóvember. Árshækkunin mældist 20,3% og lækkar fjórða mánuðinn í röð. Mikið flökt hefur mælst á vísitölunni síðustu mánuði sem kann að endurspegla minni veltu og þar með eru færri samningar til grundvallar vísitölunni hverju sinni. Lækkunin milli mánaða í nóvember kemur í kjölfar óvæntra hækkana bæði í september og október. HMS birti mánaðarskýrslu um fasteignamarkaðinn, en að mati stofnunarinnar er fasteignamarkaðurinn að kólna.

Hagstofan birti niðurstöður úr mánaðarlegri vinnumarkaðsrannsókn sinni og fjölda skráðra gistinótta, hvoru tveggja fyrir nóvember. Seðlabanki Íslands birti Hagvísa.

Fjármála- og efnahagsráðuneytið birti samantekt um skattbreytingar á árinu 2023 og breytingar á tekjuskatti.

Á skuldabréfamarkaði  seldi Alma víxla, Lánasjóður sveitarfélaga birti útboðsdagatal, Lánamál ríkisins birtu ársáætlun fyrir 2023 og ársfjórðungsáætlun fyrir 1F. Fjármála- og efnahagsráðuneytið birti stefnu í lánamálum fyrir 2023-2027.

Á hlutabréfamarkaði undirrituðu Sýn og Ljósleiðarinn samning um sölu Sýnar á stofnneti sínu og Alvotech birti tilkynningu um stöðu umsóknar um markaðsleyfi í Bandaríkjunum

Hagtölur og markaðsupplýsingar

Vikubyrjun 2. janúar 2023 (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Ský
13. jan. 2025
Vikubyrjun 13. janúar 2025
Atvinnuleysi var að meðaltali 3,5% árið 2024, líkt og við spáðum í október. Komur erlendra ferðamanna til Íslands á árinu voru lítillega fleiri en við bjuggumst við, eða tæplega 2,3 milljónir, og desembermánuður var sá fjölmennasti frá upphafi. Í síðustu viku gáfum við út verðbólguspá og gerum ráð fyrir að verðbólga hjaðni úr 4,8% í 4,6% í janúar.
Fataverslun
9. jan. 2025
Spáum 4,6% verðbólgu í janúar
Við spáum því að vísitala neysluverðs lækki um 0,32% á milli mánaða í janúar og að verðbólga hjaðni úr 4,8% í 4,6%. Við búumst við áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,7% í apríl.
6. jan. 2025
Vikubyrjun 6. janúar 2025
Í vikunni birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi í desember og birtar verða tölur um atvinnuleysi í Bandaríkjunum. Einnig fara fram verðmælingar vegna vísitölu neysluverðs, en Hagstofan birtir mælinguna fimmtudaginn 30. janúar.
2. jan. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 2. janúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvöllur, Leifsstöð
19. des. 2024
Verðbólga stendur í stað á milli mánaða
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,39% á milli mánaða í desember, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga stendur því í stað í 4,8%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði komin niður í 3,9% í mars.
Símagreiðsla
17. des. 2024
Kröftug kortavelta í aðdraganda jóla 
Kortavelta landsmanna færist enn í aukana þrátt fyrir hátt vaxtastig. Innlán heimila hafa vaxið og yfirdráttur ekki aukist. Erlendir ferðamenn hér á landi eyða líka þó nokkuð fleiri krónum en á sama tíma í fyrra. 
Greiðsla
16. des. 2024
Munu lægri vextir leiða til meiri neyslu?
Seðlabankinn hóf vaxtalækkunarferlið í október með 25 punkta lækkun og fylgdi því eftir með 50 punkta lækkun í nóvember. Þetta gerði bankinn rétt fyrir mestu neyslutíð ársins, með öllum sínum tilboðsdögum og jólainnkaupum.
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
16. des. 2024
Vikubyrjun 16. desember 2024
Í vikunni fáum við vísitölur íbúðaverðs og leiguverðs frá HMS og vísitölu neysluverðs frá Hagstofunni en við gerum ráð fyrir lítilsháttar hjöðnun verðbólgu úr 4,8% í 4,7%. Um 9,3% fleiri erlendir ferðamenn komu til landsins í nóvember en á sama tíma í fyrra og skráð atvinnuleysi var 0,3 prósentustigum meira en það var í nóvember í fyrra. Seðlabanki Evrópu og Seðlabanki Sviss lækkuðu vexti í síðustu viku og það er vaxtaákvörðun hjá Seðlabanka Bandaríkjanna og Englandsbanka í þessari viku.
Ferðamenn á jökli
12. des. 2024
Aldrei fleiri ferðamenn í nóvembermánuði
Um 162.000 ferðamenn komu til landsins í nóvember, samkvæmt talningu ferðamálastofu. Ferðamenn voru 9,3% fleiri en á sama tíma í fyrra og hafa aldrei verið fleiri í nóvembermánuði. Gagnavandamál voru áberandi í ár og tölur um fjölda ferðamanna, erlenda kortaveltu og gistinætur útlendinga hafa allar verið endurskoðaðar á árinu.
Flugvél
9. des. 2024
Spáum 4,7% verðbólgu í desember
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,35% á milli mánaða í desember og að verðbólga hjaðni úr 4,8% í 4,7%. Flugfargjöld til útlanda og húsnæðisliðurinn hafa mest áhrif til hækkunar í mánuðinum. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,9% í mars á næsta ári.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur