Spá­um 7,7% verð­bólgu í sept­em­ber

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.
Flugvél
14. september 2023

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að verðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok teygja sig yfirleitt fram í september og munu hafa mest áhrif til hækkunar í mánuðinum. Flugfargjöld til útlanda lækka einnig alla jafna í september og munu hafa mest áhrif til lækkunar gangi spá okkar eftir. Flugfargjöld hafa síðustu mánuði fylgt mjög svipaðri þróun og fyrir ári síðan og við gerum ráð fyrir því að sú þróun haldi áfram. Við spáum því að húsnæðisverð lækki á milli mánaða í september en að áhrif vaxtabreytinga verði til hækkunar.

Spáum því að reiknuð húsaleiga hækki

Áhrif húsnæðis á verðbólgu hafa dregist saman síðustu mánuði. Ágúst var fyrsti mánuður síðan apríl 2021 sem húsnæðisliðurinn var ekki veigamesti hluti verðbólgunnar. Síðustu tvo mánuði hefur reiknuð húsaleiga, sem samanstendur af íbúðaverði og verðtryggðum vöxtum, lækkað á milli mánaða. Þar skipti bæði máli að íbúðaverð lækkaði þessa mánuði en einnig að áhrif vaxta til hækkunar drógust örlítið saman. Við gerum áfram ráð fyrir því að íbúðaverð lækki í september, en eftir síðustu vaxtaákvörðun Seðlabankans hafa verðtryggðir vextir hækkað. Við spáum því að reiknuð húsaleiga hækki um 0,3%, þar sem íbúðaverð lækkar um 0,3% en áhrif vaxta verði til hækkunar um 0,6%.

Sumarútsölurnar enn að ganga til baka

Eftir verðlækkun á fötum og skóm í sumarútsölum sjáum við yfirleitt verðin ganga til baka, bæði í ágúst og september, þegar útsölurnar klárast. Í júlí lækkaði verð á fötum og skóm um 8,7% á milli mánaða og í ágúst hækkaði verð aftur um 5,8%. Við gerum ráð fyrir því að sjá verð á fötum og skóm hækka aftur um 4,6% í september.

Bensínverð hækkar áfram og flugfargjöld lækka í september

Samkvæmt verðathugun okkar gerum við ráð fyrir því að bensín og díselolíur hækki um 1,9% á milli mánaða í vísitölu neysluverðs.

Á fyrstu fimm mánuðum ársins var að meðaltali 23% dýrara að fljúga til útlanda en á sama tímabili í fyrra. Frá því í júní hefur þessi munur dregist verulega saman. Í júlí og ágúst var einungis 2% dýrara að fljúga til útlanda en í sömu mánuðum í fyrra. Við gerum ráð fyrir því að þessi þróun haldi áfram næstu mánuði og að flugfargjöld til útlanda lækki um 18,7% í september. Þó er gott að hafa í huga að verð á flugfargjöldum sveiflast töluvert þó þau fylgi ágætlega árstíðarsveiflu og því erfitt að spá fyrir um breytingar milli stakra mánaða.

Spá um septembermælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 14,9% 0,2% 0,03%
Áfengi og tóbak 2,4% 0,0% 0,00%
Föt og skór 3,8% 4,6% 0,17%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 9,7% 0,2% 0,02%
- Reiknuð húsaleiga 18,9% 0,3% 0,05%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 6,3% 0,2% 0,02%
Heilsa 3,7% 0,2% 0,01%
Ferðir og flutningar (annað) 3,8% 0,0% 0,00%
- Kaup ökutækja 6,2% 0,0% 0,00%
- Bensín og díselolía 2,9% 1,9% 0,06%
- Flugfargjöld til útlanda 2,1% -18,7% -0,39%
Póstur og sími 1,7% 0,2% 0,00%
Tómstundir og menning 10,0% 0,8% 0,08%
Menntun 1,0% 0,9% 0,01%
Hótel og veitingastaðir 5,4% -0,2% -0,01%
Aðrar vörur og þjónusta 7,3% 0,4% 0,03%
Alls 100,0%   0,07%

Spáum 6,6% verðbólgu í desember

Spá okkar til næstu mánaða gerir ráð fyrir að vísitalan hækki um 0,14% milli mánaða í október, lækki um 0,06% í nóvember og hækki síðan um 0,54% í desember. Gangi spáin eftir verður verðbólga 7,1% í október, 6,7% í nóvember og 6,6% í desember. Þetta er meiri verðbólga en í síðustu spá sem við birtum eftir ágústmælingu Hagstofunnar. Munurinn skýrist að mestu leyti af því að við gerum ráð fyrir að reiknuð húsaleiga verði örlítið hærri en í síðustu spá. Töluverð óvissa er um þróun á bæði íbúðaverði og flugfargjöldum til útlanda næstu mánuði, stórum liðum í vísitölunni sem gætu sveiflast nokkuð.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Símagreiðsla
17. des. 2024
Kröftug kortavelta í aðdraganda jóla 
Kortavelta landsmanna færist enn í aukana þrátt fyrir hátt vaxtastig. Innlán heimila hafa vaxið og yfirdráttur ekki aukist. Erlendir ferðamenn hér á landi eyða líka þó nokkuð fleiri krónum en á sama tíma í fyrra. 
Greiðsla
16. des. 2024
Munu lægri vextir leiða til meiri neyslu?
Seðlabankinn hóf vaxtalækkunarferlið í október með 25 punkta lækkun og fylgdi því eftir með 50 punkta lækkun í nóvember. Þetta gerði bankinn rétt fyrir mestu neyslutíð ársins, með öllum sínum tilboðsdögum og jólainnkaupum.
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
16. des. 2024
Vikubyrjun 16. desember 2024
Í vikunni fáum við vísitölur íbúðaverðs og leiguverðs frá HMS og vísitölu neysluverðs frá Hagstofunni en við gerum ráð fyrir lítilsháttar hjöðnun verðbólgu úr 4,8% í 4,7%. Um 9,3% fleiri erlendir ferðamenn komu til landsins í nóvember en á sama tíma í fyrra og skráð atvinnuleysi var 0,3 prósentustigum meira en það var í nóvember í fyrra. Seðlabanki Evrópu og Seðlabanki Sviss lækkuðu vexti í síðustu viku og það er vaxtaákvörðun hjá Seðlabanka Bandaríkjanna og Englandsbanka í þessari viku.
Ferðamenn á jökli
12. des. 2024
Aldrei fleiri ferðamenn í nóvembermánuði
Um 162.000 ferðamenn komu til landsins í nóvember, samkvæmt talningu ferðamálastofu. Ferðamenn voru 9,3% fleiri en á sama tíma í fyrra og hafa aldrei verið fleiri í nóvembermánuði. Gagnavandamál voru áberandi í ár og tölur um fjölda ferðamanna, erlenda kortaveltu og gistinætur útlendinga hafa allar verið endurskoðaðar á árinu.
Flugvél
9. des. 2024
Spáum 4,7% verðbólgu í desember
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,35% á milli mánaða í desember og að verðbólga hjaðni úr 4,8% í 4,7%. Flugfargjöld til útlanda og húsnæðisliðurinn hafa mest áhrif til hækkunar í mánuðinum. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,9% í mars á næsta ári.
9. des. 2024
Vikubyrjun 9. desember 2024
Í vikunni fáum við tölur um fjölda ferðamanna sem komu hingað til lands í nóvember og skráð atvinnuleysi í október. Í síðustu viku birti Seðlabankinn tölur um viðskiptajöfnuð við útlönd á þriðja ársfjórðungi þar sem í ljós kom að minni afgangur var en á sama tíma í fyrra. Seðlabankinn birti einnig fundargerð peningastefnunefndar sem sýnir að allir nefndarmenn voru sammála um að lækka vexti um 0,5 prósentustig í síðasta mánuði.
Flutningaskip
5. des. 2024
Afgangur á 3. ársfjórðungi, en að öllum líkindum halli á árinu
Afgangur mældist á viðskiptum við útlönd á þriðja ársfjórðungi. Það var halli á vöruskiptum, frumþáttatekjum og rekstrarframlögum, sem afgangur á þjónustuviðskiptum náði þó að vega upp, enda háannatími ferðaþjónustu. Það sem af er ári mælist samt það mikill halli að nær öruggt er að það mælist halli á árinu í heild.
3. des. 2024
Fréttabréf Greiningardeildar 3. desember 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Sendibifreið og gámar
2. des. 2024
Vikubyrjun 2. desember 2024
Í síðustu viku bárust upplýsingar um að verðbólga hefði lækkaði úr 5,1% niður í 4,5% í nóvember og að landsframleiðslan hefði dregist saman um 0,5% að raunvirði á milli ára á þriðja ársfjórðungi. Í vikunni birtir Seðlabankinn tölur um viðskiptajöfnuð við útlönd, fundargerð peningastefnunefndar og yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar.
Lyftari í vöruhúsi
29. nóv. 2024
0,5% samdráttur á þriðja ársfjórðungi
Hagkerfið dróst saman á milli ára á þriðja ársfjórðungi, samkvæmt nýbirtum þjóðhagsreikningum Hagstofunnar. Verri afkoma þjónustuviðskipta við útlönd skýrir að stórum hluta samdráttinn á fjórðungnum. Innlend eftirspurn jókst um 0,8% milli ára og samneysla og aukin fjármunamyndun vógu þyngst til hækkunar.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur