Hag­sjá: Sterk­ur vinnu­mark­að­ur síð­ustu ára á miklu und­an­haldi

Samkvæmt niðurstöðum vinnumarkaðsrannsóknar Hagstofunnar fækkaði starfandi fólki um 22.300 milli aprílmánaða 2019 og 2020. Hlutfall starfandi var 70,5% nú í apríl og hafði lækkað um 8,8 prósentustig frá apríl 2019. Hagstofan birtir tölur úr vinnumarkaðsrannsókn sinni aftur til ársins 2003. Bæði atvinnuþátttaka og hlutfall starfandi hefur ekki verið lægra en nú á öllu því tímabili.
29. maí 2020

Samantekt

Samkvæmt niðurstöðum vinnumarkaðsrannsóknar Hagstofunnar er áætlað að um 195.000 manns hafi verið á vinnumarkaði í apríl, sem jafngildir 75,8% atvinnuþátttöku. Af þeim voru um 181 þús. starfandi og um 13.700 atvinnulausir. Starfandi fólki fækkaði um 22.300 milli aprílmánaða 2019 og 2020, og atvinnulausum fjölgaði um 5.100 milli ára. Hlutfall starfandi var 70,5% í apríl og hafði lækkað um 8,8 prósentustig frá apríl 2019.

Hagstofan birtir tölur úr vinnumarkaðsrannsókn sinni aftur til ársins 2003. Bæði atvinnuþátttaka og hlutfall starfandi hefur ekki verið lægra en nú á öllu því tímabili.

Sé litið á 12 mánaða hlaupandi meðaltal hafði fjöldi starfandi ekki breyst mikið allt síðastliðið ár eftir nær stöðuga fjölgun í nokkur ár. Mikil fækkun starfandi í apríl hefur hins vegar töluverð áhrif á meðaltal síðustu 12 mánaða.

Eins og áður segir hefur atvinnuþátttaka ekki verið lægri a.m.k. frá árinu 2003, en hún var 75,8% nú í apríl. Sé miðað við 12 mánaða hlaupandi meðaltal fór atvinnuþátttaka hæst um mitt ár 2017, en þá fór hún upp í tæp 84%. Samsvarandi tala nú er 80% og hefur farið stöðugt lækkandi frá 2017.

Samkvæmt vinnumarkaðskönnun voru um 13.700 atvinnulausir í maí, sem samsvarar 7% atvinnuleysi. Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar voru um 16.400 skráðir atvinnulausir í almenna bótakerfinu í lok apríl (án skerts starfshlutfalls), sem samsvarar 7,5% atvinnuleysi. Munurinn á þessum mælingum er mun minni en var í síðasta mánuði, en í nýlegri Hagsjá var fjallað ítarlega um muninn á tölum Hagstofunnar og Vinnumálastofnunar og um erfiðleikana fólgna í því að mæla snöggar breytingar með vinnumarkaðskönnun.

Hlutabótakerfið sem komið var á í upphafi veirufaraldursins gerir mælingar á atvinnuleysi erfiðari en ella, en það mun renna sitt skeið í lok ágúst.

Eins og áður segir hefur starfandi fólki fækkað töluvert á undanförnum mánuðum. Þá hefur vinnutími líka styst, sem þýðir að fjöldi unninna stunda eða vinnuaflsnotkun hefur farið minnkandi.

Sé vinnuaflsnotkun nú borin saman við stöðuna fyrir ári kemur í ljós að breytingin í mars og apríl er veruleg miðað við síðustu ár. Vinnuaflsnotkun var almennt að aukast allt fram á þetta ár. Í mars minnkaði vinnuaflsnotkun um 4%, bæði vegna fækkunar starfandi fólks og styttri vinnutíma. Í apríl dróst vinnuaflsnotkunin hins vegar saman um rúm 13%, aðallega vegna fækkunar starfandi fólks, en vinnutími styttist einnig á milli ára.

Þetta eru tölur sem ekki hafa sést síðan á árunum 2008-2009. Hér er reyndar um samanburð milli einstakra mánaða að ræða, en samanburður á milli ársfjórðunga dregur úr sveiflum milli einstakra mánaða. Á milli 1. ársfjórðunga 2019 og 2020 minnkaði vinnuaflsnotkunin um 1,5%.

Einu sinni enn er vinnumarkaðurinn í kastljósi varðandi þróun efnahagslífsins. Höggið á vinnumarkaðinn var mjög þungt í þetta skipti og skiptir miklu hvernig tekst að vinna úr núverandi stöðu.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Sterkur vinnumarkaður síðustu ára á miklu undanhaldi (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
28. okt. 2024
Vikubyrjun 28. október 2024
Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir októbermánuð. Þessar verðbólgutölur verða þær síðustu fyrir næstu vaxtaákvörðun sem verður tilkynnt þann 20. nóvember nk. Í síðustu viku birti Hagstofan veltu skv. VSK-skýrslum, niðurstöður úr vinnumarkaðsrannsókn og launavísitölu. Þá er uppgjörstímabilið í kauphöllinni áfram í fullum gangi.
Vélsmiðja Guðmundar
23. okt. 2024
Velta í hagkerfinu eykst og tæknigreinar draga vagninn
Velta í hagkerfinu jókst um 2,1% á milli ára í júlí og ágúst að raunvirði, samkvæmt virðisaukaskattskýrslum. Svo mikið hefur veltan ekki aukist frá því á VSK-tímabilinu janúar-febrúar árið 2023, þegar hagkerfið var enn að rétta úr kútnum eftir covid-samdráttinn.
Fiskveiðinet
22. okt. 2024
Meiri hagvöxtur ef loðna finnst
Hafrannsóknarstofnun leggur til að ekki verði gefinn út loðnukvóti fyrir veiðitímabilið 2024/2025. Ráðgjöfin verður uppfærð í janúar, þegar nýjar mælingar fara fram og því er ekki útséð um loðnuveiðar á næsta ári. Fyndist loðna í nægilegu magni hefði það töluverð áhrif á hagvöxt á næsta ári. Loðna hefur verið veidd hér á landi frá árinu 1962 og aðeins þrisvar orðið algjör loðnubrestur, árin 2019, 2020 og nú síðast í ár. 
21. okt. 2024
Vikubyrjun 21. október 2024
Í síðustu viku birtum við hagspá til ársins 2027. Vísitala íbúðaverðs og vísitala leiguverðs lækkuðu á milli mánaða í september og greiðslukortavelta heimilanna dróst saman á milli ára innanlands en jókst erlendis. Seðlabankinn birti fundargerð peningastefnunefndar og voru allir nefndarmenn sammála um að lækka vexti. Nokkur fyrirtæki birta uppgjör í þessari viku.
15. okt. 2024
Morgunfundur um hagspá til 2027 - upptökur
Hagspá Landsbankans til ársins 2027 var kynnt á morgunfundi í Silfurbergi Hörpu þriðjudaginn 15. október 2024 en auk þess var fjallað um stöðu og horfur á alþjóðlegum mörkuðum og í áhugaverðum pallborðsumræðum ræddu forstjórar fjögurra útflutningsfyrirtækja um tækifæri og áskoranir í útflutningi.
Hagspá Landsbankans
15. okt. 2024
Hagspá til 2027: Hagkerfið nær andanum
Greiningardeild Landsbankans spáir því að hagkerfið standi nánast í stað á milli ára í ár og að landsframleiðsla dragist saman um 0,1%. Bakslag í útflutningsgreinum setti svip sinn á fyrri hluta árs, loðnubrestur og hægari vöxtur ferðaþjónustu ollu samdrætti á sama tíma og háir vextir hafa kælt eftirspurnina sem engu að síður mælist nokkuð kröftug.
Smiður
14. okt. 2024
Vikubyrjun 14. október 2024
Í fyrramálið kynnum við nýja hagspá til ársins 2027 á morgunfundi í Hörpu. HMS birtir í vikunni vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu um húsnæðismarkaðinn. Á miðvikudag birtist svo fundargerð peningastefnunefndar. Í síðustu viku bar hæst að erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í september á sama tíma og atvinnuleysi jókst lítillega.
Frosnir ávextir og grænmeti
10. okt. 2024
Spáum að verðbólga hjaðni í 5,1% í október 
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,27% á milli mánaða í október og að verðbólga lækki úr 5,4% niður í 5,1%. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,2% í janúar á næsta ári.
Seðlabanki Íslands
7. okt. 2024
Vikubyrjun 7. október 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans lækkaði vexti í síðustu viku, í fyrsta sinn í fjögur ár. Stýrivextir eru nú 9% eftir að hafa staðið í 9,25% í meira en ár. Verðbólga á evrusvæðinu er enn á niðurleið og mældist 1,8% í september, undir 2% verðbólgumarkmiði. Verðbólgutölur í Bandaríkjunum verða birtar í þessari viku.
1. okt. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 1. október 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur