Frétta­bréf Hag­fræði­deild­ar 4. mars 2024

Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
4. mars 2024

Óhætt er að segja að mæling Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs í febrúar hafi valdið vonbrigðum. Vísitalan hækkaði um 1,33% á milli mánaða og við það lækkaði ársverðbólga úr 6,7% í 6,6%. Við höfðum spáð 0,89% hækkun vísitölunnar á milli mánaða og að ársverðbólgan færi niður í 6,1%. Mestu munaði um að janúarútsölur á fötum og skóm virðast hafa klárast fyrr en venjulega, gjaldskrárhækkanir fyrir sorphirðu, holræsi og kalt vatn höfðu meiri áhrif til hækkunar en búist var við, matarkarfan hækkaði meira en búist var við og flugfargjöld til útlanda hækkuðu á milli mánaða, en við höfðum spáð lækkun. Við gerum samt sem áður áfram ráð fyrir að verðbólgan hjaðni næstu mánuði, en bara hægar. Nýjasta spá okkar gerir ráð fyrir að verðbólga mælist 6,7% í mars, 5,6% í apríl og 5,5% í maí. Spáin er 0,5-0,6 prósentustigum hærri en sú sem við birtum í verðkönnunarvikunni.

Peningastefnunefnd ákvað að halda vöxtum óbreyttum á fundi sínum í byrjun febrúar. Ákvörðunin var í samræmi við væntingar okkar og annarra greinenda. Meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, eru því áfram 9,25%. Einn nefndarmaður greiddi atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um óbreytta vexti og vildi lækka þá um 0,25 prósentustig. Næsta vaxtaákvörðun verður tilkynnt miðvikudaginn 20. mars. Við teljum ólíklegt að vaxtalækkunarferli hefjist í mars. Í fyrsta lagi hjaðnaði verðbólgan minna en vonast var til í febrúar, í öðru lagi ríkir enn mikil óvissa um niðurstöðu kjaraviðræðna og í þriðja lagi eru enn væntingar um of mikla verðbólgu á næstu mánuðum og árum.  Við birtum að vanda stýrivaxtaspá í vikunni fyrir vaxtaákvörðun.

Hagvöxtur mældist 0,6% á fjórða ársfjórðungi 2023 og 4,1% yfir árið í heild, samkvæmt bráðabirgðatölum sem Hagstofan birti í mánuðinum. Fjórði ársfjórðungur kom í sjálfu sér lítið á óvart, en það kom meira á óvart hversu verulega Hagstofan endurskoðaði hagvöxt á fyrstu níu mánuðum ársins, úr 4,2% í 5,3%. Hvorki endurskoðunin á fyrstu níu mánuðum ársins né talan fyrir 4. ársfjórðung breytti heildarmyndinni sem þegar lá fyrir. Árið byrjaði mjög sterkt en verulega dró úr vextinum eftir því sem leið á árið og var hver ársfjórðungur veikari en sá fyrri.

Hagstofan birti einnig vöru- og þjónustujöfnuð fyrir fjórða ársfjórðung í mánuðinum. Á fjórða ársfjórðungi var 49 ma.kr. halli af vöru- og þjónustujöfnuði, sem er mjög svipað og árið áður. Fyrir árið í heild var 2,2 ma.kr. halli á vöru- og þjónustuviðskiptum. Það stefnir í að afgangur af þáttatekjum í fyrra verði meiri en sem nemur þessum halla og því má gera ráð fyrir lítillegum afgangi af viðskiptum við útlönd árið 2023. Seðlabankinn birtir þáttatekjujöfnuðinn og þar með viðskiptajöfnuð í heild þriðjudaginn 5. mars..

Lesa fréttabréfið í heild:

Fréttabréf Hagfræðideildar 4. mars 2024 (PDF)

Fyrirvari
Þessi samantekt og/eða umfjöllun er markaðsefni ætlað til upplýsingar en ekki sem grundvöllur viðskipta. Markaðsefni þetta felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningu eiga því ekki við, þ.m.t. bann við viðskiptum fyrir dreifingu.

Upplýsingar um þróun gengis innlendra hlutabréfa, skuldabréfa og/eða vísitalna koma frá Nasdaq Iceland – Kauphöllinni. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á viðkomandi hlutabréf, skuldabréfaflokk eða vísitölu. Upplýsingar um þróun gengis erlendra fjármálagerninga, vísitalna og/eða sjóða koma frá aðilum sem Landsbankinn hefur metið áreiðanlega. Þróun gengis í fortíð gefur ekki vísbendingu um framtíðarþróun.

Upplýsingar um fyrri árangur sjóða Landsbréfa byggja á upplýsingum frá Landsbréfum. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á heiti viðkomandi sjóðs, þ.m.t. um árangur síðastliðinna fimm ára. Upplýsingar um fyrri árangur sjóða sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef fyrri árangur sjóða byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur.

Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér Áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og Stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra sem finna má á vef Landsbankans.

Landsbankinn hefur starfsleyfi sem viðskiptabanki samkvæmt lögum nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki og sætir eftirliti Fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.sedlabanki.is/fjarmalaeftirlit).
Þú gætir einnig haft áhuga á
Bílar
30. ágúst 2024
Samdráttur annan ársfjórðunginn í röð
Hagkerfið dróst örlítið saman á milli ára á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt nýbirtum þjóðhagsreikningum Hagstofunnar. Á sama tíma er nú ljóst að hagvöxtur var meiri í fyrra en áður var talið og samdráttur einnig minni á fyrsta ársfjórðungi. Umsvif í hagkerfinu eru því meiri en áður var talið þótt landsframleiðsla dragist saman.
Paprika
29. ágúst 2024
Verðbólga undir væntingum - lækkar í 6,0%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,09% á milli mánaða í ágúst, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Ísland. Ársverðbólga lækkar því úr 6,3% í 6,0%, um 0,3 prósentustig. Vísitalan hækkaði nokkuð minna en við gerðum ráð fyrir, en við spáðum óbreyttri verðbólgu. Það sem kom okkur mest á óvart var lækkun á menntunarliðnum, sem skýrist af niðurfellingu á skólagjöldum einstaka háskóla. Verð á matarkörfunni lækkaði í fyrsta skiptið í þrjú ár. 
Flutningaskip
27. ágúst 2024
Halli á vöru- og þjónustuviðskiptum þrjá ársfjórðunga í röð
Afgangur af þjónustuviðskiptum náði ekki að vega upp halla af vöruviðskiptum á öðrum ársfjórðungi, ólíkt því sem var fyrir ári síðan. Bæði var meiri halli af vöruviðskiptum og minni afgangur af þjónustuviðskiptum en á öðrum fjórðungi síðasta árs.
Hús í Reykjavík
26. ágúst 2024
Vikubyrjun 26. ágúst 2024
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og búist var við. Nokkur kraftur er í fasteignamarkaðnum og vísitala íbúðaverðs og vísitala leiguverðs hækkuðu báðar þó nokkuð í júlí. Í þessari viku fáum við verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga annars ársfjórðungs. 
Rafbíll í hleðslu
20. ágúst 2024
Ný aðferð hefur skilað lægri verðbólgumælingum
Hagstofan hefur frá því í júní notað nýja aðferð við að mæla kostnað við búsetu í eigin húsnæði. Hefði Hagstofan ekki breytt um aðferð væri verðbólgumælingin nú líklega hærri. Um næstu áramót áforma stjórnvöld að breyta innheimtu gjalda á ökutæki sem mun að líkindum einnig hafa áhrif til lækkunar á mældri verðbólgu.
19. ágúst 2024
Neysla heimila meiri en áður var talið 
Uppfærð gögn Seðlabankans gefa til kynna að kortavelta íslenskra heimila hafi verið þó nokkuð meiri á þessu ári en áður var talið. Heildarkortavelta Íslendinga hefur aukist á milli ára alla mánuði ársins og hefur verið 4% meiri að raunvirði það sem af er ári en á sama tímabili í fyrra.
19. ágúst 2024
Vikubyrjun 19. ágúst 2024
Kortavelta erlendra ferðamanna hér á landi það sem af er ári er meiri en áður var talið, samkvæmt uppfærðum tölum sem Seðlabanki Íslands birti í síðustu viku. Í þessari viku ber hæst vaxtaákvörðun hjá Seðlabankanum á miðvikudag.
Kortagreiðsla
16. ágúst 2024
Kortavelta ferðamanna aldrei meiri – uppfærðar tölur gefa nýja mynd
Uppfærðar tölur um kortaveltu teikna upp töluvert aðra mynd af stöðu ferðaþjónustunnar en áður birt gögn. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist frá fyrra ári, þvert á það sem áður var talið. Ferðamenn eru því lítillega fleiri í ár en í fyrra og eyða meiru.
Bananar í verslun
15. ágúst 2024
Spáum að verðbólga standi í stað og verði 6,3% í ágúst
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,36% á milli mánaða í ágúst og að verðbólga standi í stað í 6,3%. Alla jafna ganga sumarútsölur á fötum og skóm að hluta til baka í ágúst á meðan flugafargjöld til útlanda lækka. Við eigum von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði komin niður í 5,4% í nóvember.
15. ágúst 2024
Spáum áfram óbreyttum vöxtum 
Verðbólga jókst umfram væntingar í júlí og jafnvel þótt verðbólga hafi almennt verið á niðurleið undanfarið hefur hjöðnunin verið hægari en vonir stóðu til. Nú í ágúst hafa stýrivextir verið 9,25% í heilt ár og við teljum að peningastefnunefnd haldi þeim áfram óbreyttum í næstu viku, sjötta skiptið í röð. 
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur