Veikt lykilorð er eins og ólæstar útidyr
Á netinu höldum við utan um fjármálin, geymum ljósmyndir og skjöl, tengjumst vinum og venslafólki, við verslum og ýmislegt fleira. Lykilorð að vefsíðum veita aðgang að persónulegum og fjárhagslegum upplýsingum sem enginn vill að liggi á glámbekk. Að velja sér lélegt lykilorð er eins og að sleppa því að læsa útidyrunum þegar farið er að heiman. Kæruleysi í þessum efnum er þó býsna algengt því samkvæmt bandarísku alríkislögreglunni (FBI) eru þrjú algengustu lykilorðin í Bandaríkjunum þessi:
- 12345
- 123456
- 12345678
Miðað við upplýsingar sem liggja fyrir um lykilorðanotkun á Norðurlöndum má leiða að því líkum að margir hérlendis noti lykilorð á borð við „lykilord“ og „vinnan“. Algeng – en slæm – aðferð er að nota „qwerty“ og önnur mynstur á lyklaborðinu, s.s. lárétt, lóðrétt og skáhallt. Þegar kemur að því að uppfæra lykilorðið er mynstrinu einfaldlega hliðrað um einn reit til hliðar og „qwerty“ verður að „wertyu.“ Hakkarar vita vel af þessari tilhneigingu og þeir sem nota lykilorð sem þessi liggja því vel við höggi.
Ekki nota sama lykilorðið fyrir margar síður
Verðmætustu upplýsingarnar fyrir hakkara eru aðgangsorð að netbönkum og verslunarsíðum. Samt leggja hakkarar mikið á sig til að stela kennitölum og lykilorðum að óöruggum vefsíðum, s.s. sölusíðum og spjalltorgum. Við fyrstu sýn blasir hagnaðarvonin ekki við – hvað eiga hakkarar að gera við aðgangsupplýsingar að vefsíðum sem fólk notar ekki til að stýra fjármálum eða geyma viðkvæmar upplýsingar, kortanúmer eða annað slíkt? Ástæðan er einföld. Það eru góðar líkur á því að fólk noti sömu lykilorðin á óöruggu vefsíðunum og í netbankanum sínum. Það er slæmt að nota veik lykilorð. Enn verra er að nota sama veika lykilorðið á mörgum vefsíðum. Ef hakkarar komast yfir lykilorð að einni síðu veldur það nokkurs konar dómínó-áhrifum þar sem hakkararnir reyna að nota lykilorðið á öllum vefsíðum sem þeir telja líklegt að þú sækir.
Mikilvægt að skipta reglulega um lykilorð
Talið er að fimmtungur netverja noti enn sömu lykilorðin og fyrir áratug. Þá er talið að helmingur netverja noti enn sömu lykilorðin og fyrir fimm árum. Æskilegt er að skipta reglulega um lykilorð því reynslan sýnir að þau geta lekið út. Núorðið bjóða margar vefsíður upp á nokkurs konar styrkleikamælingu lykilorðsins þegar lykilorð er valið í fyrsta sinn. Þetta er góð þjónusta en er því miður ekki alls staðar í boði.
Dæmi:
Skref 1: Búum til lykilorðasetningu:
Hví í ósköpunum þarf ég að muna svona mörg lykilorð?
Skref 2: Fjarlægjum orðabilin:
Hvííósköpunumþarfégaðmunasvonamörglykilorð?
Skref 3: Veljum stuttan bút úr setningunni:
Íósköpun
Skref 4: Bætum tölustöfum og a.m.k. einum hástaf einhversstaðar inn:
íósKöpun73 (10 stafir með blöndu af bók- og tölustöfum, há- og lágstöfum).
Íslensku sértáknin gera hökkurum erfitt fyrir
Við á Íslandi erum heppin að í íslensku eru ýmis sértákn sem gerir erlendum hökkurum erfiðara fyrir. Eini gallinn er sá að á ferðalögum erlendis getur verið erfitt að finna íslenskt lyklaborð en ávinningurinn af auknu öryggi vegur það oftast upp.
Allt bendir til þess að tilraunum til netsvika muni fjölga umtalsvert næstu misseri og ár. Hakkarar reyna sífellt að finna nýjar leiðir til að stela aðgangsupplýsingum. Því er klókt að þekkja helstu hættur á netinu og þannig draga úr líkum á því að verða fórnarlamb netsvika.
