Samantekt
Hægt hefur á aukningu greiðslukortaveltu Íslendinga síðustu misseri. Í júlí mældist samdráttur upp á 5,3% í veltu erlendis miðað við sama tíma í fyrra, mælt á föstu gengi. Í vor mældist í fyrsta sinn samdráttur á þennan mælikvarða síðan í febrúar 2013 og er samdrátturinn í júlí sá mesti síðan í október 2009. Verður þetta að teljast talsverð breyting á því sem var fyrir ári þegar vöxtur mældist hátt í 20% yfir sumarmánuðina.
Ekki varð jafn mikil breyting á kortaveltu Íslendinga í verslunum innanlands. Veltan hér heima yfir sumarmánuðina í ár er mjög svipuð því sem var fyrir ári miðað við fast verðlag. Í júní var aukning upp á 0,6% og í júlí var aukningin 3%. Til samanburðar var aukningin að meðaltali tæp 4% á sumarmánuðunum í fyrra.
Færri flugferðir Íslendinga til útlanda skýra að hluta til minni vöxt í kortanotkun erlendis. Brottfarir Íslendinga um Leifsstöð voru í júlímánuði um 9% færri en á sama tíma fyrir ári. Frá falli WOW air hefur mælst samdráttur í fjölda utanlandsferða Íslendinga í hverjum mánuði samanborið við sama mánuð árið á undan, að frátöldum páskaferðum.
Væntingar landsmanna til efnahags- og atvinnuástands versnuðu aðeins í júní samanborið við stöðuna í apríl og maí en þá virtust væntingar vera að glæðast á ný eftir að hafa lækkað nær stöðugt síðustu 12 mánuðina þar á undan. Í júní mældust hins vegar heldur fleiri svartsýnir en bjartsýnir og þá sérstaklega ef horft er til næstu 6 mánaða.
Vísitala fyrirhugaðra stórkaupa hækkaði örlítið á öðrum ársfjórðungi og var það helst vegna aukningar á fyrirhuguðum húsnæðiskaupum. Vísitalan er byggð á könnun Gallup á væntingum neytenda og tekur mið af fyrirhuguðum bifreiðakaupum, húsnæðiskaupum og utanlandsferðum.
Fyrirhuguð húsnæðiskaup hafa ekki mælst hærri síðan í september 2007. Staðan á fasteignamarkaði hefur verið afar róleg síðustu mánuði og fjöldi viðskipta dregist saman á höfuðborgarsvæðinu en samkvæmt þessu gæti markaðurinn tekið við sér á ný næstu mánuði. Á meðan fleiri hyggja á húsnæðiskaup gerðu ögn færri ráð fyrir bifreiðakaupum og utanlandsferðum á næstunni samanborið við stöðuna í mars.
Landsmenn virðast vera að halda að sér höndum þegar kemur að kaupum á dýrum neysluvörum og flugferðum, ef marka má nýjustu gögn. Raunaukning í smásöluverslun gefur einnig til kynna mun hægari vöxt á fyrstu mánuðum ársins 2019 samanborið við 2018.
Kaupmáttur launa hefur samt sem áður aukist nokkuð stöðugt síðustu misseri, þó hægt hafi á vextinum og getur það verið hluti skýringarinnar. Auk þess hafa væntingar fólks til efnahagsástands næstu mánaða versnað sem leiðir ef til vill til þess að fólk forgangsraðar neyslu sinni öðruvísi.