Peningastefnunefnd Seðlabankans tilkynnti þann 20. mars að stýrivöxtum yrði áfram haldið óbreyttum í 9,25%. Vextir hafa verið óbreyttir frá því í ágúst í fyrra eftir bratt vaxtahækkunarferli sem stóð í meira en tvö ár. Í yfirlýsingu nefndarinnar er lögð áhersla á að verðbólga sé enn yfir markmiði, sem og væntingar. Þá virðist hafa haft sitt að segja að nýjustu þjóðhagsreikningar Hagstofunnar bera það með sér að spennan í hagkerfinu sé meiri en áður var talið.
Vaxtaákvörðunin var í takt við okkar spá um að nefndin myndi hinkra eftir skýrum vísbendingum um að nýundirritaðir kjarasamningarnir myndu stuðla að verðstöðugleika. Tónninn í yfirlýsingunni var þó harðari en við höfðum búist við og ekki gefið í skyn að fljótlega yrði hægt að slaka á taumhaldinu. Seðlabankastjóri áréttaði á kynningarfundi Seðlabankans að hlutverk peningastefnunefndar væri að tryggja að kjarasamningarnir hefðu kaupmáttaraukningu í för með sér. Með peningalegu aðhaldi stæði nefndin þannig vörð um kjarasamningana.
Verðbólga jókst í mars, fór úr 6,6% í 6,8%, og var drifin áfram af hækkandi íbúðaverði. Við höfðum spáð því að verðbólgan stæði í stað. Það má því segja að tvo mánuði í röð hafi verðbólguþróunin valdið vonbrigðum. Við spáum því að verðbólgan hjaðni rólega á næstu mánuðum.
Í byrjun mars náðust kjarasamningar til fjögurra ára á stórum hluta almenna vinnumarkaðarins. Í stuttu máli tókst að semja um nokkuð hóflegar prósentuhækkanir næstu fjögur árin, en þó með lágmarkskrónutöluhækkun sem veldur því að stór hluti launafólks sem heyrir undir samningana fær launahækkun þó nokkuð umfram umsamdar prósentuhækkanir. Erfitt er að meta nákvæmlega hversu mikið laun koma til með að hækka á næstu árum, meðal annars vegna þess að launaskrið getur haft mikið að segja. Þó er ljóst að hækkanirnar ættu að verða þó nokkuð minni en síðustu ár, en laun hækkuðu um 9,8% á síðasta ári og 8,3% árið 2022. Auk þess er fagnaðarefni að samningurinn gildi í fjögur ár.
Til þess að styðja við kjarasamninginn kynnti ríkisstjórnin aðgerðir til þess að létta undir með heimilum. Markmiðið með aðgerðapakkanum er að koma á sátt á vinnumarkaði svo unnt sé að ná niður verðbólgu og vöxtum. Til þess að halda aftur af launakröfum er launafólki í lægri tekjuhópum, sérstaklega fjölskyldufólki, tryggð kjarabót í gegnum tilfærslukerfin.
Áætlað er að aðgerðirnar feli í sér útgjöld upp á 20 milljarða króna á ári í fjögur ár og ekki hefur komið fram með hvaða hætti útgjöldin verða fjármögnuð. Útgjöld sem ekki eru fjármögnuð með tekjuaukningu eða niðurskurði kynda almennt undir þenslu í hagkerfinu. Náist markmiðið um að halda verulega aftur af launahækkunum á næstu árum gætu áhrifin vegið þensluáhrif útgjaldaaukningarinnar upp.
Lesa fréttabréfið í heild:
Fyrirvari
Þessi samantekt og/eða umfjöllun er markaðsefni ætlað til upplýsingar en ekki sem grundvöllur viðskipta. Markaðsefni þetta felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningu eiga því ekki við, þ.m.t. bann við viðskiptum fyrir dreifingu.Upplýsingar um þróun gengis innlendra hlutabréfa, skuldabréfa og/eða vísitalna koma frá Nasdaq Iceland – Kauphöllinni. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á viðkomandi hlutabréf, skuldabréfaflokk eða vísitölu. Upplýsingar um þróun gengis erlendra fjármálagerninga, vísitalna og/eða sjóða koma frá aðilum sem Landsbankinn hefur metið áreiðanlega. Þróun gengis í fortíð gefur ekki vísbendingu um framtíðarþróun.
Upplýsingar um fyrri árangur sjóða Landsbréfa byggja á upplýsingum frá Landsbréfum. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á heiti viðkomandi sjóðs, þ.m.t. um árangur síðastliðinna fimm ára. Upplýsingar um fyrri árangur sjóða sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef fyrri árangur sjóða byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur.
Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér Áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og Stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra sem finna má á vef Landsbankans.Landsbankinn hefur starfsleyfi sem viðskiptabanki samkvæmt lögum nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki og sætir eftirliti Fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.sedlabanki.is/fjarmalaeftirlit).
